یادداشت و مقاله

فصل تجارت - تجربه موفق تدوین و اجرای «استراتژی توسعه صنعتی ترکیه» که تمام دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی و تشکل‌های بخش خصوصی این کشور و کارشناسان جهانی اقتصاد (حدود 2200 نفر) در آن نقش داشتند می‌تواند الگوی خوبی برای تدوین سند توسعه صنعتی کشورمان باشد و صنعت و اقتصاد را از یک بلاتکلیفی و پراکنده‌کاری و نابودی منابع فکری و مادی در دوره‌های طولانی رهایی بخشد.

فصل تجارت - ما در رشته دارو حاضریم این تعهد را بدهیم که اگر ارز ترجیحی هم در کار نباشد، مشکلی در تامین دارو ایجاد نخواهد شد.

فصل تجارت - حدود دو ماه و نیم پیش بود که میرشجاعیان، ‌مشاور وقت وزیر امور اقتصادی و دارایی از بازنگشتن حدود 75 درصد ارز حاصل از صادرات غیرنفتی خبر داد. به گفته میرشجاعیان حدود 30 میلیارد دلار از 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی سال 1397 تا آن موقع به کشور برنگشته بود. از این رو قیمت دلار در آن دوران تمایل شدیدی به سمت بالا داشت.

فصل تجارت - سال‌هاست که از عضویت ایران در بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول می‌گذرد، ولی ارتباط ما با این دو نهاد مالی بین‌المللی محدود مانده است. ایران از زمان عضویت در بانک جهانی با استفاده از منابع مالی آن بانک، تا پیش از انقلاب اسلامی 33 پروژه به ارزش تقریبی 1210 میلیون دلار و پس از انقلاب اسلامی 18 پروژه به ارزش تقریبی 2205 میلیون دلار اجرا کرده است.

فصل تجارت - جمشید ستوده کارشناس اقتصاد مسکن طی ماه‌های گذشته دولت برای ایجاد تعادل و ساماندهی در بخش مسکن طرح‌های مختلفی را پیشنهاد و ارائه کرده است. تورم یک‌سال گذشته در این بخش موجب شده تا پیشنهادهای مختلفی از طرح اقدام ملی و اخذ مالیات بر املاک تا تعیین سقف اجاره‌بها و ورود شرکت‌های اجاره‌داری به بازار از سوی متولی بخش مسکن مطرح شود. آخرین طرح پیشنهادی دولت برای این بخش که چارچوب اولیه آن از سوی متولی بخش مسکن تهیه و رونمایی شده مربوط به طرح تامین مسکن کارکنان دولت است. طرحی که به‌عنوان «تام کاد» معروف شده است. در قالب این طرح بنا شده تا با شرایط ویژه کارکنان دولتی فاقد مسکن خانه‌دار شوند. جزئیات اعلام شده از متن تدوین شده این طرح نشان می‌دهد: کارمندان دستگاه‌های دولتی می‌توانند با پرداخت 20 درصد از حقوق ماهانه خود به مدت 25 سال- تقسیط کامل قیمت تمام‌شده مسکن- صاحب یک واحد مسکونی با متراژهای مختلف (از 48 تا 100 مترمربع) شوند. کارمندان متقاضی مسکن چنانچه قادر به پرداخت نقدی 16 درصد از کل بهای تمام‌شده باشند، عملیات تقسیط به مدت 20 سال خواهد بود و مدت زمان انتظار برای دریافت خانه‌های ساخته شده در قالب این طرح نیز به جای 7 سال به 2 سال کاهش پیدا می‌کند.

فصل تجارت - محمدصادق صمدی‌نژاد کارشناس اقتصادی مجموعه سیاست‌هایی که درست از تابستان پارسال تاکنون در بخش مسکن برای به اصطلاح «تنظیم بازار اجاره» مطرح شده نشان می‌دهد سیاست‌گذار به دنبال اختراع دوباره «چرخ» در این بخش است بدون آنکه به سیستم‌های موفق و آزموده شده در کشورهای مختلف نگاه کارشناسی داشته و از بهترین آنها برای اجرا در ایران بهره برده باشد.

فصل تجارت - ابوالفضل مشکینی عضو هیات‌علمی دانشگاه تربیت مدرس اگر به اصل 31 قانون اساسی نظری بیاندازیم، داشتن مسکن مناسب را نیاز و حق هر ایرانی دانسته و دولت را مکلف کرده است که با اولویت آنها که نیازمندترند، به‌خصوص روستاییان و کارگران، زمینه اجرای این اصل را فراهم آورد.

فصل تجارت - طی چند هفته اخیر وزیر راه و شهرسازی از طرح جدیدی برای تامین مسکن کارمندان دولت با هدف رونق دهی به بخش مسکن و تامین مسکن کارمندان فاقد خانه خبر داده است. محمد اسلامی با اعلام خبر رونمایی این طرح با عنوان «تام کاد» چنین اظهار کرد: «بر اساس قانون ساماندهی زمین و مسکن و قانون پس‌انداز مسکن، طرح تامین مسکن کارکنان دولت که مورد تاکید رئیس‌جمهوری است، عملیاتی و اجرایی می‌شود. طرح تامین مسکن کارکنان دولت به این شیوه برنامه‌ریزی شده است تا کارمندان دولت و جوانی که در خدمت دولت هستند، از بدو خدمت از حقوق ماهانه آنها کسر و به صندوقی واریز شود تا بعد از مدت زمانی مشخص کارمندان دولت صاحبخانه شوند.»

فصل تجارت - به اعتقاد خوشپور تلاش برای اصلاح نظام بودجه‌ریزی بدون بازنگری در روش‌های حکمرانی و تغییر مبانی اقتصاد سیاسی بیهوده است و نتیجه ندارد. کم و کیف جایگاه دولت در اقتصاد و مفاد ماموریت‌های آن و نقش و تاثیر گروه‌های ذی‌نفع و ذی‌نفوذ که متاثر از وقوف، مبانی نظری و ارزشی حاکم بر جامعه است بر محتوا و ذات نظام بودجه‌ریزی و روش‌های آن تاثیر می‌گذارد. او در یادداشتی به ضرورت اصلاح نظام بودجه ریزی پرداخته است.

فصل تجارت - دو هفته پیش، گزینه‌های انتخاب شده از سوی شورای رهبران اروپا برای ریاست نهادهای اتحادیه اروپا از جمله رئیس جدید بانک مرکزی اروپا معرفی شدند. با آنکه این افراد باید به تایید پارلمان اروپا برسند، اما معمولا افراد معرفی‌شده رای می‌آورند. با اعلام نام خانم کریستین لاگارد به‌عنوان فرد مورد نظر برای ریاست بانک مرکزی اروپا، سرمایه‌گذاران بسیار خوشحال شدند، زیرا آنها انتظار دارند تغییرات مثبت در سیاست‌های پولی این نهاد ایجاد شود.

فصل تجارت - آنا پالاچیو پراجکت سیندیکیت از اوایل سال جاری میلادی یعنی بسیار قبل از زمان برگزاری انتخابات پارلمان اروپا، درباره ترکیب این پارلمان نگرانی‌هایی وجود داشت زیرا بعید نبود نمایندگان احزاب پوپولیست و راستگرای افراطی کرسی‌های بیشتری در پارلمان اروپا کسب کنند و این به معنای تغییرات منفی در آینده اروپا بود. همچنین نمایندگان پارلمان اروپا که با رای مستقیم مردم اروپا انتخاب می‌شوند باید به روسای پیشنهاد شده برای نهادهای مهم اتحادیه اروپا از جمله رئیس کمیسیون اروپا رای دهند و اختلاف‌نظرها می‌تواند به ضعف در این نهادها منجر شود.

فصل تجارت - دانیل بوفی گاردین بسیاری از کارشناسان معتقدند اتحادیه اروپا در سال‌های آینده با مسائل بسیار جدی‌تر از گذشته مواجه خواهد بود و این به آن معناست که مقامات بلند پایه این اتحادیه که به تازگی انتخاب شده‌اند باید خود را برای رویارویی با تنش‌های جدید به ویژه در سطح جهان آماده کنند. این درحالی است که در دو سال اخیر از میزان یکپارچگی اعضای اتحادیه اروپا در زمینه‌های مختلف کاسته شده و بعید نیست در آینده رسیدن به اتفاق نظر بر سر موضوعات مهم دشوارتر شود.

فصل تجارت - فرانسسکو گواراسیو رویترز دو ماه پیش انتخابات پارلمان اروپا برگزار شد و تغییراتی در ترکیب این پارلمان 751 نفری به وجود آمد. پس از مذاکرات طولانی هفته‌های اخیر، رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیدند که هر یک از نامزدهای مطرح شده برای ریاست نهادهای مهم این اتحادیه، دارای نقاط ضعف و قوت هستند در نتیجه نباید بر سر انتخاب آنها سختگیری غیرمنطقی داشت. رهبران 28 عضو اتحادیه اروپا در مذاکرات خود که پشت درهای بسته انجام شد، در نهایت بر سر افرادی که طی 5 سال آینده ریاست نهادهای مهم این اتحادیه را برعهده خواهند داشت توافق کردند.

فصل تجارت - مقامات جدید اتحادیه اروپا به‌تازگی معرفی شده‌اند البته آنها برای تصدی مناصب مورد نظر، به رای مثبت پارلمان اروپا نیاز دارند. اتحادیه اروپا با 28 عضو، بزرگ‌ترین بلوک تجاری جهان است و در آینده با چالش‌های بزرگی از جمله تهدیدهای تروریستی، تغییرات آب و هوایی، ضعف اقتصاد، ظهور احزاب راست‌گرای افراطی و.. مواجه است و برای غلبه بر این چالش‌ها به هماهنگی بیشتر بین اعضا نیاز است.

فصل تجارت - سیاست های اخیر دولت صادرات محصولات معدنی را به مجموعه های تولیدکننده و مجوزدار اختصاص داده است. به عبارت دقیق تر تنها کسانی مجوز صادرات محصولات معدنی را دارند که معدن دارند یا کارخانه های تبدیلی در بخش معدن راه اندازی کرده و فعالیت می کنند.

فصل تجارت - دولت به دنبال رفاه مردم است و در آن شکی نیست اما چرا سیاست دلار 4200 تومانی نتوانست این هدف را محقق کند؟ ضعف مدیریت بازار، ناکارآمدی دولت در اجرای قانون مبارزه با فساد و شفافیت اقتصاد از دلایل مهم در ناکامی دولت است.

فصل تجارت - صنعت حال و روز خوشی ندارد و همت و تلاشی شبانه‌روزی می‌طلبد تا وضعیت آن اولا ثابت شود و از اینکه هست بدتر نشود و ثانیا امکان بهبودی میان و بلندمدت آن فراهم شود تا بتواند سرپا بایستد و با سر پا شدن آن، وضعیت اقتصاد کشور هم بهبود یابد.

فصل تجارت - بی‌‌میلی کشاورزان به فروش گندم خود به دولت را نباید به حساب زیاده‌خواهی آنها گذاشت. یادمان باشد که گندم‌کاران در بازار «رقابت کامل» فعالیت می‌کنند، قدرتی در تعیین قیمت محصولاتشان ندارند و در اغلب سال‌ها به زحمت خرج و دخلشان با هم می‌خواند. قیمت 1700 تومان نیز بیش از آنکه نتیجه محاسبه واقعی هزینه‌های کشاورزان و در نظر گرفتن سودی معقول برای آنها باشد، براساس محدودیت مالی دولت تعیین شده است که البته ظلم به کشاورزان است.

فصل تجارت - محمدرضا پورابراهیمی / عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران اصلاح ساختار بودجه کشور یکی از مهم‌ترین محورهای اصلاح ساختار اقتصادی کشور است که به دلیل ویژگی‌ها و آثار و پیامدهای آن، اهمیت بسیار بالایی دارد. با این حال نباید این نکته را از نظر دور داشت که اصلاح ساختار بودجه بدون درنظرگرفتن ساختارهای دیگر اقتصادی، مفهوم چندانی ندارد و بر این اساس باید این اصلاحات در ارتباط و هماهنگی با سایر بخش‌های مهم اقتصاد کشور صورت گیرد.

فصل تجارت - سیده فاطمه حسینی /عضو کمیسیون اقتصادی اصلاح ساختار بودجه کشور ازجمله موضوعاتی است که نمی‌توان ضرورت آن را نادیده انگاشت؛ موضوعی که در چندماه اخیر مورد توجه ویژه سران قوا، دولت و مجلس قرار گرفته و تلاش‌ها بر این است که در شرایط امروز اقتصادی کشور، ساختار بودجه به بهترین شکل ممکن مورد بازنگری قرار گیرد. آنچه این امر را بیش از پیش ضروری ساخته، پیش بینی‌هایی است که از کاهش درآمدهای دولت حکایت دارد و بر این اساس، نحوه تامین مالی دولت یکی از تصمیمات پرچالشی است که دولت باید درخصوص آن تصمیم گیری کند. اهمیت این موضوع تا حدی است که طی یک تصمیم بازنگرانه در قانون بودجه سال 98 کل کشور در سطح سران قوا، سقف بودجه مصوب امسال، 62 هزار میلیارد تومان کاهش یافت و مهم‌ترین عامل آن افت درآمدهای دولت عنوان شده است. البته بنابرآنچه دولتی‌ها از اصلاح ساختار بودجه مطرح کرده‌اند، این اصلاح در راستای کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی، بهبود معیشت مردم به ویژه برای دهک‌های پایین جامعه، روان سازی اقتصاد کشور و رهانیدن اقتصاد از نوسانات خواهد بود.

فصل تجارت - حسین سرآبادانی تفرشی/ پژوهشگر هسته عدالت‌پژوهی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) طرح پیشنهادی اخیر «سازمان برنامه و بودجه» تحت عنوان «چارچوب کلی اصلاح ساختاری بودجه با رویکرد قطع وابستگی بودجه به نفت»، بهانه‌ای است تا این روزها بیشتر به موضوع با اهمیت بودجه و نظام تنظیم و تدوین آن در عرصه ملی، بیندیشیم. بودجه، به‌عنوان سند برنامه یک‌ساله دولت، قاعده رفتاری حاکمیت را مشخص کرده و به نوعی، تعامل و ارتباط آن با مردم در معنای کلان خود را شکل می‌دهد. به این جهت، در برنامه توسعه کشور و اداره مسائل روزمره آن، حائز اهمیت است.

فصل تجارت - 17 بهمن ماه سال گذشته بود که علی لاریجانی، رئیس مجلس از دستور رهبر انقلاب درباره اصلاح ساختار بودجه در پروسه‌ای 4ماهه خبر داد؛ اصلاحاتی که سران قوا در شورای عالی هماهنگی اقتصادی، کلیات آن را در 22 تیرماه امسال ارائه دادند. این اصلاحات مبتنی بر برنامه‌های اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در موارد ذی‌ربط و همچنین اصلاحات اساسی مورد نیاز برای کاستن وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی و ثبات اقتصادی تنظیم شده است. آنچه سران قوا در شورای عالی هماهنگی اقتصادی در قالب کلیات اصلاح ساختار بودجه به تصویب رساندند، در 4 محور اساسی شامل درآمدزایی پایدار، هزینه‌کرد کارآ، ارتقای ثبات، توسعه و عدالت و اصلاحات نهادی و نظام بودجه‌ریزی تعریف شده است.

فصل تجارت - حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در یادداشتی تاکید کرد: در شرایط تحریم هر سیاستی که طرف خارجی علیه ما در پیش می‌گیرد، ما هم باید یک برنامه برای خنثی‌سازی آن پیاده کنیم. به اعتقاد ین فعال اقتصادی، ما باید در یک نسخه اصولی شرایط اقتصاد را به سمتی پیش ببریم که نیازی به تصمیمات موردی و مقطعی نداشته باشیم.

فصل تجارت - آن چیزی که در فاز اول اینستکس دیده شده، شامل 4 قلم کالای بشردوستانه است. فاز دوم که برای اینستکس در نظر گرفته اند، سایر مبادلات است که در اولویت بعد از این 4 محصول، نفت خام و فراورده های نفتی را شامل می شود. در فاز بعدی محصولات پتروشیمی وارد سیستم خواهند شد.

فصل تجارت - کمبود بیشتر تولیدات در سال گذشته، به دلیل قاچاق و یا انواع صادرات غیرمنطقی این نوع کالاها به کشورهای همسایه بود.

فصل تجارت - غلامحسین جمیلی /عضو هیات رئیسه اتاق ایران تجارت ایران با اتحادیه اروپا مطابق با ارزیابی‌ها و آمارهای منتشر شده در شرایط مطلوبی به سر نمی‌برد. اما این عقبگرد در حجم تجارت خارجی ریشه در چه عواملی دارد؟ برای پاسخ به این سوال نخست باید شکل اتحادیه اروپا به‌عنوان یک واحد سیاسی و اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.

فصل تجارت - امیر علیزاده/ کانون بانک‌های ایرانی در اروپا - فرانکفورت نگاهی به آمار تجارت خارجی در چهار ماه اول سال 2019 و مقایسه آن با مدت مشابه در سال گذشته، کاملا گویای شرایط سخت روابط اقتصادی ایران و اروپا است. کل حجم تجارت خارجی ایران و اروپا در این مدت 574/ 1 میلیارد یورو بوده است.

فصل تجارت - احمد پورفلاح /رئیس اتاق مشترک ایران و ایتالیا در اقتصاد بین‌الملل پارامتر دوام‌دار بودن و پایا بودن دادوستدها از فاکتورهای اساسی به شمار می‌رود. وجود امنیت از زیرساخت‌های دوام‌دار بودن و ادامه‌دار بودن فعالیت‌های تجاری است. به‌رغم اینکه کشور ما تاکنون شرایط قرار گرفتن و عضویت در سازمان تجاری جهانی WTO را نیافته است (که از غفلت‌های هزینه‌دار برای بخش اقتصاد ایران بوده است) معذلک توانسته بودیم در حد بضاعت خود راه‌های داد و ستد با جهان و جهانیان را بیابیم.

فصل تجارت - تصویر آماری تجارت خارجی ایران و 28 عضو اتحادیه اروپا از شرایط سخت حاکم بر روابط اقتصادی آنها حکایت دارد.

فصل تجارت - در زمان بروز مشکلات و معضلات ملی در کشور ما، متاسفانه به جای پرداختن به ریشه مشکلات و سعی در برطرف کردن علت اصلی بروز آنها،